Gıdanın üretimi ve dağıtımı, dünyadaki toplam sera gazı emisyonlarının yaklaşık üçte birini oluşturuyor. Toprak Atlası 2015’in verilerine göre;
-Çeltik tarlalarında pirinç yetiştirmek karbondioksitten 25 kat daha güçlü bir sera gazı olan metan gazı salımına yol açıyor.
-Azot bazlı gübrelerin kullanılması karbondan 310 kat daha güçlü azotoksit gazının ortaya çıkmasına neden oluyor.
-Sığır ve diğer otlak hayvanları da sera gazının önemli kaynaklarından biri. Dışkıları, mide ve bağırsak gazları hem metan hem de azotoksit salımına yol açıyor.
Prof. Dr. Tayfun Özkaya bir yazısında şunu söylüyor: “Var olan gıda sistemi çıkmaz yoldadır. Örneğin Kaliforniya’dan New York’a 5 kalorilik bir çileği uçakla getirmek için 435 kalorilik fosil yakıt harcanmaktadır.” Tüketici olarak, yediklerimizin iklime etkisini ölçmek zor. Ancak bunu yapmak imkânsız değil. Evocco isimli uygulama, bakkal fişinizden karbon ayak izinizi hesaplayabiliyor. Böylece yiyecek satın alımlarının iklim üzerindeki etkisini izlemenize, iyileştirmenize ve dengelemenize olanak tanıyor.
Kullanıcılar, Evocco uygulamasını kullanarak market fişlerinin fotoğrafını çekiyor. Ardından uygulama, mağazanın konumuna göre, gıdanın türünü, ağırlığını ve kaynağını bir veritabanına göre kontrol ederek karbon ayak izini hesaplıyor. Veritabanı, İsviçre merkezli yaşam döngüsü değerlendirme şirketi olan Eaternity tarafından tutulmakta. Makbuz bir ürün hakkında yeterli veri içermiyorsa, Eaternity, benzer ürünlere ve ürünün nereden gelme olasılığının yüksek olduğunu belirleyen ulusal ithalat ve ihracat istatistikleri gibi referans noktalarına dayalı bir tahmin veriyor. Uygulama mevsimsellik veya pazara girişte soğutmanın gerekli olup olmadığı gibi öğeler arasındaki diğer önemli farklılıkları belirlemeye de yardımcı oluyor.
Şu anda Birleşik Krallık ve İrlanda'da mevcut olan uygulamada, alışveriş emisyonlarının nasıl azaltılacağına dair ipuçları da mevcut: Kullanıcılara yerel ormanlık alanları eken, kâr amacı gütmeyen İrlandalı bir girişim olan Go Carbon Neutral'e katkıda bulunarak alışverişlerini dengeleme seçeneği sunuyor. Go Carbon Neutral'ın kurucusu John Beckett, insanların iklim krizi için kişisel sorumluluk almaları gerektiğini söylüyor: Evocco gibi uygulamalar, insanların zorluklarla ilgilenmesini ve pozitif, anlamlı eylemde bulunmasını kolaylaştırıyor.
Evocco, Trinity College Dublin'de makine mühendisliği eğitimi alan Weldon ve Ahmad Mu'azzam tarafından 2017’de kuruldu. Mu'azzam, "İklim krizini çağımızın en büyük sorunu olarak gördük ve bu nedenle profesyonel kariyerlerimizi bu çözümün aktif bir parçası olmaya adamaya karar verdik" diyor. IOS ve Android cihazlarda ücretsiz olarak sunulan uygulama, geçen yılın sonundaki lansmanından bu yana binden fazla defa indirildi. Evocco, iklim krizine duyarlı pazara ulaşmak isteyen tek uygulama değil. Kullanıcılara diyet, ulaşım ve diğer faktörler hakkında bir dizi soru sorarak aylık CO2 emisyonlarını tahmin eden Capture, ayrıca bir kullanıcının banka hesabına bağlanan ve işlemlerden ayak izini hesaplayan Yayzy ve My Carbon Action gibi uygulamalar da var. Zira;
IBM tarafından 2020’de yapılan bir araştırma, tüketicilerin en az yüzde 57'sinin doğa üzerindeki etkilerini azaltmak için satın alma alışkanlıklarını değiştireceğini ortaya koydu.
-Boston Consulting Group'tan ayrı bir anket de tüketicilerin yüzde 95'inin kişisel eylemlerinin iklim değişikliğiyle mücadeleye yardımcı olabileceğine inandığını gösterdi.
