“Tüm Hırİstİyan hemşerilerimizin Noel bayramı kutlu olsun.”
Gözlerimi ovuşturup tekrar baktım Rum Ortodoks Kilisesi ile Ulu Cami arasındaki bu kocaman pankarta. Evet, gerçekten de böyle yazıyordu! Yıl 2010, 25 Aralık yani Noel günü, ülke Türkiye. Aslında şaşırmamalıydım çünkü bulunduğum şehir Hatay’dı. 2400 senedir farklı uygarlık, din ve mezheplere misafirlik yapmış bir Hatay. Bocaladığımı gören esnaf “abi biz burada kim Hristiyan, kim Arap, kim Alevi, kim Sünni bilmeyiz de bakmayız da” deyince şehrin aslında sadece Türkiye’ye değil, tüm dünyaya örnek olması gerektiğini fark ettim.
Yıl 2023, 6 Şubat. Antakya’daki Noel pankartını göreli tam 773 gün olmuş. On senedir mülteci kriziyle kararmakta olan bu “çokkültürlü şehir” iki büyük depremde âdeta yok oluyor. Ulu Cami’nin yerinde artık sadece bir selvi ağacı duruyor. Rum Ortodoks Kilisesi ise yan binaların enkazlarıyla karışmış. Sanki bir kıyamet filmi seyrediyorum. Yön duygum kayıp, aşina olduğum hiçbir yer, hiçbir şey göremiyorum; elim fotoğraf makineme gitmiyor. Halkın geri kalanı gibi en yakındaki kayanın üstüne oturuyorum. Hatay ağlıyor. Oysa ağlamak zorunda kalmamalıydı.
440 rakımlı Antakya Kalesi’nden deprem bölgesine baktığımda hakkında jeofizikçilerin yıllarca uyarı verdiği dehşet verici manzarayı görüyorum. Asi Nehri kıyılarındaki yumuşak zemine inşa edilen binaların neredeyse hepsi yıkılmış; Habib-i Neccar Dağı eteklerindeki sağlam zeminli evlerin çoğuysa hâlâ ayakta. Yanlış zemine yapılaşmanın Antakya’da acaba kaç insanın yaşamına mal olduğunu düşünürken yanıma Hüseyin isimli bir genç yanaşıyor. Asi Nehri’nin doğusundaki Asri Mezarlığı’nı gösteriyor: “Ağabeyim şu mezarlıkta görevli, sadece oraya 10 gündür her gün 500 kişi gömüyorlarmış. Antakya’da 50 bin kişinin öldüğünü söylüyorlar.” Bu rakamı AFAD’ın tüm deprem bölgesi için paylaştığı ölü sayısıyla karşılaştırıyorum. Bir tuhaflık var.
Yazının devamını okumak için
Magma 62 / Deprem Özel Sayısı / Nisan 2023
PDF:
https://www.magmadergisi.com/belgeler/magma-deprem-ozel-sayisi.pdf
Zip:
https://www.magmadergisi.com/belgeler/magma-deprem-ozel-sayisi.zip
Dergilik:
https://dergilik.com.tr/magazine/magma-dergisi-ozel-sayi-2023-yili-0/79775
Dmags:
https://dmags.net/yayinlar/magma-dergisi/deprem-ozel-sayisi/15397