Demre-Kaş-Kalkan bölgesinde hem doğa hem de arkeolojik alanlarda büyük tahribat yaratacak Duble Yol Projesi’ne Çevre Etki Değerlendirme Raporu sürecinde son itiraz süresi 26 Ocak. Sivil Toplum Kuruluşları yeni yol değil mevcut yolun iyileştirilmesini istiyor.
Kaş Kaymakamlığı’nın 19 Ocak 2024'te yayımladığı Finike Demre-Kaş-Kalkan Devlet Yolu Projesi ile ilgili yazıda 26 Ocak’a kadar proje ile ilgili görüş ve önerilerin 10 takvim günü süresince yani 26 Ocak 2024'e kadar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Antalya İl Müdürlüğü’ne iletilmesi gerektiği belirtildi.
Yeniden gündeme gelen Finike-Demre-Kaş-Kalkan Duble Yol Projesi hayata geçerse 11 arkeolojik sit alanı ve 9 koruma alanına doğrudan ya da dolaylı olarak zarar verecek, 66.073 adet ağaç kesilecek. Bölgedeki en değerli doğal ve kültür varlıklarına onarılmaz şekilde zarar verecek. Bölge halkının karşı çıktığı proje için Kaş Kültür ve Çevre Derneği change.org'dan imza kampanyası başlattı.
Kaş ilçe sınırlarında yer alan Mavi Mağara girişine 2023 yazında zincir çekilerek insan girişleri engellenmeye çalışıldı. (SAD-AFAG) öncülüğünde gerçekleştirilen bu projenin detayları Magma Yeryüzü özel sayısında yer almıştı. Fotoğraf: Mert Gökalp
Bu bölge aynı zamanda Türkiye kıyılarında yaşama tutunmaya çalışan 120 Akdeniz fokunun da önemli sığınak ve üreme noktaları arasında yer alıyor. Bugüne kadar alınan tüm tedbirlere rağmen ulaşılması güç olan Kaş ve Demre’deki Mavi Mağara ve Korsan Mağarasına insan girişi engellenemiyordu. Bu nedenle geçtiğimiz yaz Temmuz ayında Sualtı Araştırmaları Derneği- Akdeniz Foku Araştırma Grubu’nun (SAD-AFAG) öncülüğünde Mavi ve Korsan mağaralarının girişleri zincirlenerek insanların girmesi engellenmişti. Otoyol projesinin hayata geçmesiyle Akdeniz foklarının yaşam alanları da daha fazla insan baskısına maruz kalacak.
Büyük bölümü zaten üç şeritli olan mevcut yolun iyileştirilmesinin talep edildiği Kaş Kültür ve Çevre Derneği change.org'da başlattığı.kampanya metninde şu ifadeler yer aldı:
Duble yol; 11 arkeolojik sit ve 9 koruma alanına doğrudan ya da dolaylı olarak zarar verecektir.
Yol, Beymelek Lagünü ve Kaputaş 1. Derece Doğal Sit Alanlarının, Kaş - Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesinin, Istlada/Hoyran antik kentinin içinden geçerek, dünya çapında tanınan Myra antik kenti ve Sura, Kyaneai antik kentlerinin sınırlarından ise teğet geçerek bölgedeki en değerli doğal ve kültür varlıklarımıza zarar verecektir.
Bölge, tüm doğal çevre dokusuyla bugüne kadar korunagelmiş son yerlerden biridir. Duble yolun geçeceği bölge 22’si endemik olmak üzere 454 bitki cinsine ev sahipliği yapmaktadır. Dünyada sadece bu bölgede yetişen Likya orkidesi, Kaputaş andızotu, Sürmeli çiğdemi yayılım alanları üzerinden geçerek bu endemik türlerin popülasyonuna zarar verecektir.
Yol güzergahında 118 hektar tarım alanı (yaklaşık 210 futbol sahası), 57 hektar orman alanı (çalı, geniş yapraklı ve iğne yapraklı), 44 hektar zeytinlik alan ve 95 hektar makilik vejetasyon alanı olmak üzere toplam 321 hektar alan tahrip olacak, sadece 26,75 hektar orman alanında 66.073 adet ağaç kesilecektir.
Tarım alanları ve meralar duble yola terk edilecek, köylerin sosyal ve ekonomik yapısı bozulacak!
Demre’de örtüaltı tarım ve Finike’de coğrafi işaretli Finike portakalı üretiminin yapıldığı kıymetli tarım topraklarından geçerek bölgedeki çiftçimizi ekonomik kayba uğratacaktır.
Duble yol çoğu yerde bir bariyer gibi iki katlı bina yüksekliğine ulaşan dolgu üzerine oturarak, hayvancılık ve çiftçilikle geçinen 17 köyde, halkın ata toprakları ve evlerinin üzerinden geçerek doğal ve sosyal hayatı bir bıçak gibi ikiye bölecek, burada yaşayan köylülerimizin ekonomik olarak zarar görmesine sebep olacaktır. Flora üzerine getirdiği yıkımın yanında fauna yani yaban hayatı da (hem yol yapımı sırasında gerçekleşecek patlatmalarla hem de sonrasında doğal yaşamı ikiye bölerek) geri dönülmez şekilde olumsuz etkileyecektir.
İnşaat aşamasında büyük tahribat yaşanacak!
Yol ve tünel yapımı sırasında yapılacak olan patlatmalar Demre için hayati önem taşıyan, hem içme suyu hem de tarım sulamasında kullanılan yeraltı su kaynaklarına zarar verecektir. Yol yapımı yarma çalışmalarında 19.680.825 metreküp hafriyat oluşacak, oluşan bu hafriyatın 7.290.517 m3’ü dolgu amaçlı olarak projede kullanılacaktır. Geriye 12.390.380 metrekü hafriyat/moloz fazlası kalmaktadır. Bu hafriyat fazlası, yığılan molozun yüksekliğinin 10 metre olması durumunda dahi 175 futbol sahası kadar alana ihtiyaç duyulacağını göstermektedir. Projede bu hafriyat için ‘’ilgili belediyelerin hafriyat döküm sahalarına taşınacaktır’’ denilmesine rağmen üç belediyenin de bu büyüklükte moloz/hafriyat için döküm alanı bulunmamaktadır.
Kaş - Kalkan deniz gören yamaçlarından geçen duble yol sonrasında bölge hızla ranta açılacak ve betonlaşacaktır. Burada kazanan Kaş halkı değil, projeyi çok önceden bilen ve o bölgenin insanından arazileri toplamış olan rantçılar, inşaat firmaları ve sonrasında bölgeye gelip turizm pastasından aslan payını alacak ulusal ve uluslararası firmalar olacaktır.
Duble yol, Antalya’daki diğer bölgelerden farklı olarak kitle turizmi yerine kültür ve doğal zenginliğine dayalı butik turizmin yaşandığı Kaş’ı kitle turizmine açarak, koruma alanlarına, ÖÇK bölgelerine, arkeolojik sit alanlarına ve bu alanlardaki ekolojik çeşitliliğe zarar verecek Kaş’ın yerel üzerinden işleyen turizm yapısının kökten değişmesine sebep olacaktır.
Hem kıyı hem dağ kesiminde, üstelik muhteşem manzaralara sahip mevcut alternatif yollar varken duble yol yapılması kamu yararı taşımamaktadır!
Duble yolun maliyeti 2021 yılı verisiyle 2 milyar TL’dir. Bu rakam güncel olmaması bir yana, yapılacak köprü, viyadük, tünel ve kamulaştırma giderleri maliyetin içinde değildir. 64 km yol içinde 11 adet köprü-viyadük, toplam uzunluğu 19km’yi bulan 6 tünel yer almaktadır. Kaş- Demre arasında üç şeritli yol varken ve mevcut yollar iyileştirilebilecekken, coğrafyanın koşullarını olağanüstü zorlayarak bu kadar maliyetli bir yatırımın yapılması kamu yararı taşımamaktadır.
Antalya Valisi Hulusi Şahin "Allah’ın bize bahşettiği bu muhteşem coğrafyadan istifade edeceğiz".
Konuyla ilgili açıklama yapan T.C. Antalya Valisi Hulusi Şahin ise gündemde olan Finike-Demre-Kaş-Kalkan otoyol projesi ile ilgili “Plan tamamen sahil bandının arkasında. Denizden gözükmeyecek şekilde, denize ve kumsallara zarar vermeden daha çok tünel ve viyadükler açılarak yapılacak harika bir proje. Bu projeye karşı gelmek sadece ve sadece terakkiye mani olmaktır. Gelişmeye kapalı olmak demektir. Bu çevrecilik değil. Böyle çevrecilik olmaz. Usulüne uygun karayolu, demiryolu, yollar yapılacak. İnsanlar yaşayacak, kullanacak. Allah’ın bize bahşettiği bu muhteşem coğrafyadan istifade edeceğiz. Kimse gelmesin, kimse görmesin, doğa muhafaza edilsin anlayışı kabul edilemez.” şeklinde açıklamada bulundu.
