Yassıada’nın yakın zaman önce uçaktan çekilmiş görüntülerini hepimiz gördük sanırım. Buradaki inşaat faaliyetleri sırasında oluşan doğa tahribatının boyutu hepimizin dikkatini çekmişti. Bilmiyorum, bu fotoğraftaki denizin sütlü kahve rengine hiç dikkat ettiniz mi? Görüntülerde açıkça görülüyor ki denizin, inşaat faaliyetlerinden etkilenmiş olma ihtimali bulunuyor. Eylül ayında son dalışlarda bizim de yerinde kontrol ettiğimiz Kurbağalıdere döküntülerinden etkilenen Marmara Denizi’nin son, Adalar’a sıkışmış mercan kolonilerini merak eden araştırmacı ekipten Büyük Adalı Serco Eksiyan önderliğinde İstanbul Üniversitesi’nden Dr. Eda Nur Topçu Eryalçın, Volkan Narcı ve Can Sınmaz’dan oluşan bir grup 13 - 21 Ekim 2015 tarihleri arasında mercanlara kontrol dalışları gerçekleştirdiler. Grup dalış sırasında dökülen inşaat molozları ile gelen sapsarı sular nedeniyle tamamen görüşü kaybetti. Bir sonraki dalışta ise mercanların tamamen inşaat toprağının döküntüsüyle kaplandığı ve olağanüstü güzellikteki mercan kolonisinin ağır hasar aldığı ve bazılarının öldüğü tespit edildi. Mercan kolonisinin çoğunluğunu oluşturan Gorgon Eunicella cavolini (Koch, 1887)  türü en büyük kayıpları verdi ve hasar gören koloniler daha çok 25 metre açıkta, yokuş aşağı, hemen Yassıada’nın altına doğru, 25-35 metre arası derinlikte rastlandı. Marmara’da bir süredir mercan kolonilerini çalışan Dr. Eda Nur Topçu Eryalçın dalış sonrasında gördüğü manzara sebebiyle göz yaşlarına hakim olamadı. Kim bilir bu tarihten sonra bu koloniler dökülen inşaat toprağından daha ne kadar etkilendi?

Benim de 2010-2011 senesinde gerçekleştirdiğim dalışlarda İstanbul Adalar Bölgesi ve Marmara’daki Türkiye Deniz Canlıları Rehberi kitabında ilk kayıt olarak geçmesine katkı sağladığım ve gerek fotoğraf gerekse belgesel çekimi amaçlı ziyaret ettiğimde her seferinde hayran kaldığım bu sualtı mücevherleri, soğuk su mercan kolonileri, sürekli olarak İstanbullulardan darbe alıyor. Günün sonunda, inşaat faaliyeti için kesilen ağaçlar ve yerle bir edilen Adalar florası bir yana, Marmara’da yerel ve göç balıkları için sığınak teşkil eden ve bu balıkların peşinden ardı sıra gelen Marmara’da 1980’lerde tükenen Orkinoslar için sandalcılara en iyi avlak veren bu bölgenin bereketinin nedeni mercanlar ölüyor. Her biri yılda neredeyse bir santimetre bile büyümeyen 50-60 yıllık bu mercan kolonilerinin tahribatı ada balıkları için de bir felaket olabilir.

Konuyla ilgili olarak Serco Eksiyan aksiyon kamerası ile çektiği videosunu anlatırken şöyle diyor:

Videoda göreceğiniz 50-60 yıllık bu yumuşak mercan topluluklarının üzerine akan inşaat toprağı onların nefes almasını önleyerek ölümlerine ve yok olmalarına sebep oluyor. Maalesef yumuşak mercanlar çok yavaş büyüdüklerinden ve ağaç gibi dikilemeyeceklerinden kayıp hanesine yazılıyor.