UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Assos Antik Kenti, son günlerde limanın sırtlarındaki yamaçların tahribatıyla gündemde. 1. derece doğal ve arkeolojik sitlerde yalnız bilimsel kazı ve konservasyon müdahaleleri yapılmasına izin verilirken, Assos’ta yamaç iş makineleriyle kesilip oyulmakta, peyzajı değiştiren, doğal oluşuma aykırı şeyler oluşturulmakta.
Assos Dayanışması, tahribata dikkat çekmek amacıyla “Assos İçin Çağrı” bildirisini açıkladı. Bildiriye göre, Çanakkale Valiliği, yamaçtan taşların düşmesi ve can güvenliği gerekçesiyle İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne bir ihaleyle “Assos Limanı Kaya Islahı Projesi” teknik raporu ve yapım ihalesi şartname ve dokümanlarını hazırlattırdı. Son derece hassas bir alanda, doğal ve arkeolojik varlıklara önemli etkileri olacak projenin uygulama ihalesi ise ilgili Bakanlıklar yerine, görevleri arasında sayılmamasına rağmen bu konuda yetkinliği tartışmalı olan Ayvacık Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından yapıldı. “Afet bölgesi” ilan edilen bölgede, turizm faaliyeti ve giriş çıkışlar yasaklanarak inşaata başlandı. Dayanışma üyeleri, bilimselliğinin tartışıldığı projenin, uygulama aşamasında da proje dışına çıkıldığı konusunda endişeli. Üstelik, inşaat aşamasında da Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ve diğer ilgili kurumların denetim görevlerini yerine getirmedikleri görüşünde.
Sürecin başından beri şeffaf olmayan bir şekilde, bilimsel yöntemlere ve hukuka aykırı biçimde yönetildiğini belirten Assos Dayanışması üyeleri, doğal ve arkeolojik mirasa hassasiyetle yaklaşılmasını vurguluyor: “Assos’ta limanın gerisindeki yamacın iş makineleri ile hunharca oyularak yok edilmesi koruma ilkelerine tamamen aykırı bir uygulamadır. Yamaçtan düşme riski olan kütlelerin yerlerine tutturulması kaya mekaniği biliminin geliştirdiği çağdaş tekniklerle yapılması gereken bir müdahaledir ve yurdumuzda son olarak Trabzon Sümela Manastırı’nda titizlikle uygulanmıştır. Assos’ta da çevreye, kültür mirasına saygılı yöntemlerle çalışılmalıdır. Bu bağlamda:
-Sürmekte olan doğa ve tarih katliamı derhal durdurulmalıdır.
-Yamacın doğal peyzajının, jeoloji mühendisliği, arkeoloji ve doğa koruma uzmanlarının gözetiminde yeniden oluşturulması için çalışılmalar başlatılmalıdır.
-Assos'ta ve tüm tescilli kültür ve doğa mirası alanlarında kamu yöneticilerinin de -bilerek ya da bilmeyerek- doğa ve kültür mirasımıza verebileceği zararları önlemek üzere, bilimsel, saydam ve ilgili tüm yetkinlik alanlarının katkısını sağlayacak, bağımsız, bilimsel, hukuksal süreçler geliştirilmelidir.”
Kayalar üzerinde yükselen akropolü ve korunmuş arkeolojik kalıntılarıyla önemli bir kültürel peyzaj alanı Assos Antik Kenti’nin korunması için hazırlanan “Assos İçin Çağrı” bildirisini farklı meslek ve uzmanlık alanlarından 23 isim imzaladı. Bildiri change.org üzerinden kamuoyunun imzasına da açılacak.
Bildiriye imza verenler:
Akif Burak Atlar, Şehir Plancısı, TMMOB ŞPO İstanbul Şube Başkanı
Burçin Altınsay Özgüner, Yüksek Mimar, Mimari Koruma Uzmanı
Cem Tüzün, Endüstri Mühendisi-Çiftçi, Assos Dostları
Dr. Cihat Levent, Yazar, Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu
Dr. Ege Yıldırım, Şehir Plancısı, Kültürel Miras Koruma Uzmanı
Dr. Uygar Özesmi, Çevre Bilimci
Eyüp Muhçu, Mimar
Hüseyin Alan, Jeoloji Mühendisi, TMMOB Jeoloji Müh. Odası Gen. Baş.
İsmail Erten, Mimar, Assos Dostları-ÇADOÇEP
M. Nezih Başgelen, Arkeolog-Editör, Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu
Mücella Yapıcı, Y. Mühendis-Mimar
Pervin Çelik, Avukat
Prof. Ayşegül Cankat, Mimar
Prof. Dr. Deniz İncedayı, Mimar, TMMOM Mimarlar Odası Genel Başkanı
Prof. Dr. Doğan Perinçek, Jeoloji Mühendisi, Jeoarkeoloji Uzmanı
Prof. Dr. Gülşen Özaydın, Mimar, Kentsel Tasarım Uzmanı
Prof. Dr. İclal Dinçer, Şehir Plancısı
Prof. Dr. Örsan Öymen, Felsefeci-Yazar, Öğretim üyesi
Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Mimar
Prof. Dr. Zeynep Merey Enlil, Şehir Plancısı
Sibel Asna, İletişim Danışmanı, Assos Dostları
Süheyla Doğan, İnşaat Mühendisi-Çiftçi, Kazdağı Doğ. ve Kültürel Var. Kor. Der.
Yiğit Ozar, Arkeolog
