İnsan uygarlığının yaklaşık on iki bin yıl önce tarımla başladığı kabul edilir. Yale Üniversitesi’nin dünyanın saygın bilimsel dergilerinden Nature’da yayımladığı çalışma uygarlığın başından beri dünya ormanlarının yaklaşık yarısının (%46) insan tarafından yok edildiğini duyurdu.
Uydu verilerinin ileri teknolojiyle işlenmesi ve bulguların yerinde doğrulanmasıyla şimdiye kadar gerçekleştirilen en hassas envanter dünyada üç trilyon ağaç bulunduğunu tespit etti. Buna ek olarak insanoğlunun her yıl on beş milyar üç yüz milyon ağacı tüketerek sermayeden yemeye devam ettiğini de ortaya koydu.
Ormanlar insanlar için hayati önem taşıyor, sadece orman ürünleri değil, içme suyu sağlamak, dünyadaki canlı çeşitliliğini korumak ve karbon depolayarak iklim değişikliğini yavaşlatmak gibi hizmetleri de bulunuyor. Dünyada karalarda depolanmış karbonun yüzde kırk beş kadarının ormanlarda bağlanmış olabileceği ifade ediliyor.
Yale’in yaptığı çalışma, bugüne kadar yapılan yalnızca uydu görüntüleri kullanılarak gerçekleştirilen tahmin çalışmalarının hatalı sonuçlara vardığını da ortaya koyuyor. Makale yazarlarından Thomas Crowther uydu görüntüsü analizlerini dünyanın dört yüz bin farklı noktasından alınmış ağaç yoğunluğu verisiyle desteklediklerini söylüyor: “Bir önceki yapılan küresel ağaç sayımı yerinde doğrulama yapılmadığı için dünyadaki ağaç sayısını dört yüz milyar olarak ortaya koymuştu. Bu da dünyada kişi başı altmış bir ağaç bulunduğunu gösteriyordu, güncellemeyle kişi başına düşen ağaç miktarı dört yüz yirmi iki olarak hesaplanıyor.”
Çalışma dünyadaki ana bitki coğrafyası bölgelerine göre de farklı sayıda ve yoğunlukta ağaç bulunduğu bilgisini doğruluyor. Dünyada en geniş alanı Avrasya ve Kuzey Amerika boyunca dünyayı bir çember halinde saran boreal yani orta kuşak ormanları kaplıyor. Türkiye’nin kuzeyini de içine alan bu bölge dünyadaki toplam ağacın dörtte birini yani toplam yedi yüz elli milyar ağacı barındırıyor.
Ama en çok ağaç bir milyar üç yüz bin bireyle dünyadaki ormanların yüzde kırk üçünü temsil eden tropikal kuşakta bulunuyor. Bu bölgelerdeki ağaçların devasa büyüklükleri ve tür çeşitliliği düşünüldüğünde tropikal bölgenin önemi bir kez daha öne çıkıyor.
Ülke sınırları dikkate alındığında yüzeyinde en çok ağaç yaşayan ülke 642 ile 682 milyarla Rusya. Bu ülkeyi Kanada (318 - 361 milyar), Brezilya (302 - 338 milyar), Amerika Birleşik Devletleri (222 - 228 milyar) ve Çin (140 - 178 milyar) izliyor. Birim yüzeye en fazla ağaç düşen ülkeyse kilometrekareye yetmiş iki bin ağaçla Finlandiya.
Yerkürenin her yerinde ağaç yoğunlukları insan etkisiyle belirleniyor. Yapılan hesaba göre her yıl beş milyar yeni ağaç dikilirken on beş milyar ağaç insanlar tarafından kullanılıyor; bu da yıllık net on milyar ağaç kaybına neden oluyor.
