Kuşlar, bitkiler, sürüngenler, çift yaşamlılar, memeliler, su canlıları ve sulak alanlar konusunda uzman on iki araştırmacı ve akademisyen Aralık 2018’de Gediz Deltası için bir araya gelmişti. Gediz Deltası’nda yaşayan canlıların durumunun, deltaya yönelik tehditlerin ve çözüm önerilerinin tartışıldığı toplantının sonuç bildirgesi açıklandı.

Sonuç bildirgesine göre, UNESCO’nun dört Dünya Doğa Mirası kriterinin tamamını sağlayan Gediz Deltası pek çok tehditle karşı karşıya... Barındırdığı biyolojik çeşitlilik ve İzmir gibi bir metropolle iç içe geçmiş olması sebebiyle dünyadaki nadir sulak alanlardan biri olan Gediz Deltası’nın varlığını sürdürebilmesi, gelecek nesillere aktarılması için uzmanların acil adımlar atılmasını öngördüğü başlıklar şunlar:

• Farklı araştırma ve koruma kurumları arasında koordinasyonun ve veri akışının sağlanması.

• Deltada varlığı bilinen türlerin dağılımları ve popülasyon durumlarının daha iyi anlaşılması ve biyolojik çeşitliliği dair verilerin tüm araştırmacı ve korumacıların erişimi olan bir veri tabanında saklanması.

• Delta ve yakın çevresindeki (İzmir Körfezi başta olmak üzere) canlı türlerinin izlenmesi için standart izleme protokollerinin oluşturulması.

• Deltadaki farklı ekosistemlerin ihtiyaçlarının bilimsel yöntemler ile belirlenmesi ve deltanın bu ihtiyaçları karşılayacak şekilde yönetilmesi.

• Deltadaki insan faaliyetlerinin başta balıkçılık olmak üzere ekosistem döngüleriyle yeniden uyum içinde tanımlanması.

• Deltanın bozulmuş bölümleri için restorasyon planlarının yapılması ve uygulanması.

• Delta ve şehir arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi, daha çok İzmirli’nin alanı tanıması, değerini fark etmesi.

• Alanın koruma derecelerinin güçlendirilmesi ve tehditlere yönelik ivedi önlem alınması.

• Yasadışı avcılık sorunuyla etkin mücadele edilmesi ve av koruma önlemlerinin artırılması.

• Deltadaki sazlıklara ulaşan S-47 kanaletinin bakımının yapılarak, motopomp sisteminin çalışır durumu getirilmesi; Süzbeyli pompa sisteminin çalıştırılması, Maltepe pompa istasyonu su iletim hattının yer altına alınması.

• Gediz Deltası’nın UNESCO Dünya Doğa Mirası ilan edilmesi için gerekli girişimlerin başlatılması.

Gediz Deltası Tehlikede; Uzmanlar Uyarıyor 1

Toplantıya katılan akademisyenler şöyle:

Doç. Dr. Kerim Çiçek

Dr. Ömer Döndüren

Dr. Güven Eken

Öğr. Gör. Dr. Volkan Eroğlu

Su Ürünleri Yüksek Mühendisi Itri Levent Erkol

Yüksek Biyolog Ahmet Kaya

Yard. Doç. Dr. Erol Kesici

Doç. Dr. Ferhat Matur

Prof. Dr. Mehmet Sıkı

Doç. Dr. Ortaç Onmuş

Prof. Dr. Oğuz Türkozan

Prof. Dr. Zafer Tosunoğlu

Gediz Deltası’nın Özellikleri

Türkiye’deki 14 Ramsar Alanı’ndan biri olan Gediz Deltası, aynı zamanda doğal ve arkeolojik sit alanı olarak koruma altında. Önemli Doğa Alanı (ÖDA) ve Önemli Kuş Alanı (ÖKA) olarak kabul edilen delta tepeli pelikan, küçük kerkenez ve karagagalı sumru gibi kuş türlerine ev sahipliği yapıyor; flamingoların dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 10’u burada yaşıyor. Delta sadece kuş türleri değil; farklı sürüngen, memeli, çift yaşamları ve bitki türlerinin de yaşam alanlarından. Bu türler arasında nesli tehlike altında olan Akdeniz foku ve Caretta caretta deniz kaplumbağası da bulunuyor. Türkiye’deki tuz üretiminin yaklaşık üçte biri de deltadan karşılanıyor.